سنگ فلوریت چیست؟
فلوریت (fluorite) یک کانی با سختی تقریبا پایین است که از نظر شیمیائی ترکیبی از فلوئورین (F) با عناصری چونP ،Na ،Ca و As است.تشخیص سنگ آکوامارین با این حال از نظر کانی شناختی فلوریت با فرمول CaF2 مهمترین ترکیب فلورین در طبیعت محسوب می شود. این سنگ اولین بار در سال 1530 تحت عنوان “فلورسپار fluorspar ” اشاره شده است. این سنگ به صورت شفاف تا مات یافت میشود. فلوئوریت دارای ساختار کریستالی ایزومتریک، مکعبی و هشت سطحی است که در شکل کریستالی آن در هنگام تشکیل با سیالات دمای بالا تمایل به فرم اکتاهدرال و در دمای پایین تمایل به فرم بلورهای مکعبی دارد. جالب است بدانید که فلوریت یکی از معدود کانی های رایجی است که دارای کلیواژ کامل از چهار جهت است.
انواع رنگ فلوئوریت
فلوئوریت سنگی با خاصیت چند رنگی (Allochromatic) و قرار گرفتن مقادیر بسیار اندکی از ناخالصی های معدنی درون ساختار کریستالی آن میتوانند رنگ این کانی را دستخوش تغییر قرار دهند. سنگ فلوریت خالص بدون رنگ است و انواع رنگهای آن ناشی از انواع ناخالصی ها درون آن است. برای مثال مقادیری از یون های منگنز میتوانند رنگ آن را به سمت نارنجی تغییر دهند. به همین دلیل در طبیعت کمتر سنگی را میتوان با چنین تنوع رنگی یافت و بعد از خانواده بزرگ کوارتز ، فلوریت از این نظر در مقام دوم قرار دارد.
فلوریت میتواند در رنگهای متداولی چون آبی، سبز، بنفش و در موارد کمتر در قرمز، سیاه، سفید، قهوه ای و صورتی یافت شود که در این میان پدیده فلورسانس ضعیف تا قوی در آن میتواند رنگهای شگفت انگیزی از آنها به خصوص در انواع مکعبی آن بوجود آورد. یکی از پرطرفدار ترین نوع رنگ های فلوریت نوع بنفش یا ارغوانی پر رنگ (به علت یون های فلوراید آن با ساختار مکعبی است که بصورت کلکسیون نگهداری میشود.
بررسی پدیده فلورسانس در این کانی
در سال 1852، سر جرج گابریل استوکس، بارونت اول، ریاضیدان و فیزیکدان بریتانیایی بعد از کشف قابلیت درخشش آبی در فلوریت در طیف های نوری مختلف، نام پدیده “فلورسانس” را به این خاصیت داد و فلوئوریت نیز به عنوان اولین کانی دارای خاصیت فلورسانسی نامگذاری شد. دربسیاری از مواقع سنگ فلوریت تحت نور فراابنفش (UV) از خود فلورسانت نشان میدهد. قرار گرفتن عنصر کمیاب ایتریم، اروپیم، ساماریم یا دیگر ناخالصی های طبیعی دیگر در درون ساختار بلوری فلوریت از علت خاصیت فلورسانسی در آن میباشد. رنگ نور مرئی ساطع شده از فلوریت در هنگام فلورسانس شدن به شدت بستگی به محل استخراج آن دارد. نوع رنگ فلورسانت میتواند متفاوت باشد ولی عموما آبی – بنفش است ولی گاهی میتواند شامل رنگهایی چون زرد، قرمز، سیاه، سفید، سبز و ارغوانی باشد. بسته به طول موج کوتاه یا بلند UV، این کانی میتواند رنگهای فلورسانتی متفاوتی از خود نشان دهد.